Η Ανακήρυξη της Ελληνικής Δημοκρατίας

1924-2014. Ενενήντα χρόνια από την ανακήρυξη της ελληνικής δημοκρατίας.                                                                                                                                      Το Μάρτιο του 1924 καταλύεται επισήμως το μοναρχικό πολίτευμα και εγκαθιδρύεται η αβασίλευτη δημοκρατία. Κυρίαρχος του παιχνιδιού είναι τώρα ο πολυσπασμένος βενιζελογενής χώρος.                                                                                                             Η τελική φάση της πορείας προς την καθεστωτική αλλαγή αρχίζει ουσιαστικά με την καταστολή του φιλομοναρχικού κινήματος Γαργαλίδη - Λεοναρδόπουλου, που παρά λίγο να οδηγήσει την Ελλάδα σε σκληρό εμφύλιο πόλεμο. Δυο μήνες αργότερα το πολιτικό τοπίο ξεκαθαρίζει με την πλήρη επικράτηση των κομμάτων του βενιζελογενούς χώρου στις πρώτες μετά την καταστροφή εκλογές και την ουσιαστική εκδίωξη του πολιτικά αποδυναμωμένου βασιλιά Γεωργίου Β' στο εξωτερικό [Δεκέμβριος]. Λίγες ημέρες αργότερα αρχίζει τις εργασίες της η νέα Βουλή [Εθνοσυνέλευση] και επιστρέφει στην Ελλάδα ο Ε. Βενιζέλος, ο οποίος και σχηματίζει κυβέρνηση [12 Ιανουαρίου]. Η προσπάθεια του να επιβάλει ήπιο κλίμα στην πολιτική ζωή αποτυγχάνει πλήρως και ο ίδιος, τελείως απογοητευμένος, εγκαταλείπει και πάλι την πρωθυπουργία και την Ελλάδα.                                                                                                             Τον διαδέχεται στην εξουσία ο Γ. Καφαντάρης [11 Φεβρουαρίου] κι αυτόν μετά από λίγο ο Α. Παπαναστασίου [12 Μαρτίου], επί του οποίου δρομολογείται πλέον και τυπικά η πολιτειακή αλλαγή. Στις 24 Μαρτίου η κυβέρνηση Παπαναστασίου παίρνει ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή [259 υπέρ, 3 κατά, 125 αποχές] και την επόμενη μέρα, μέσα στο πανηγυρικό κλήμα για τον εορτασμό της εθνικής επετείου, προχωρεί στην πράξη κατάλυσης της μοναρχίας. Η αλλαγή επικυρώνεται με τη θετική ψήφο και των 283 παρόντων βουλευτών. Στο σχετικό ψήφισμα της βουλής αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι: <<Κηρύττει οριστικώς έκπτωτον την Δυναστείαν των Γλυξβούργων, στερεί όλα τα μέλη αυτής παντός δικαιώματος επί του θρόνου και της ελληνικής ιθαγενείας και απαγορεύει εις αυτά την εις Ελλάδα διαμονής>>.                                                                                    

              Ο ναύαρχος Κουντουριώτης, ο πρώτος Έλληνας πρόεδρος Δημοκρατίας.  

Την ανακήρυξη της Δημοκρατίας ακολουθούν μεγάλες και ενθουσιώδεις λαϊκές εκδηλώσεις, υπέρ της κυβέρνησης Παπαναστασίου και του Παύλου Κουντουριώτη, που μεταπηδά από το αξίωμα του αντιβασιλέα σ' εκείνο του προέδρου της νεοσύστατης Ελληνικής Δημοκρατίας. Η πολιτειακή μεταβολή της 25ης Μαρτίου 1924 θα επικυρωθεί με το λαϊκό δημοψήφισμα της 13ης Απριλίου, κατά το οποίο ψήφισαν 1.084.065 πολίτες, ενώ αποκλείστηκαν όσοι υπηρετούσαν στις ένοπλες δυνάμεις, καθώς και οι πρόσφυγες που δεν ήταν εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               Υπέρ της Δημοκρατίας ψήφισαν 758.422 ψηφοφόροι [δηλαδή ποσοστό 69.95%] και υπέρ της μοναρχίας 325.322 [δηλαδή ποσοστό 30.05%]. Σημειώνεται ότι τα ποσοστά αυτά είναι σχεδόν ταυτόσημα με εκείνα του αντίστοιχου πολιτειακού δημοψηφίσματος του 1974. Τα αποτελέσματα  του δημοψηφίσματος του 1924 αμφισβητήθηκαν από τη φιλοβασιλική παράταξη, της οποίας κύριος εκπρόσωπος υπήρξε ο Π. Τσαλδάρης. Ο τελευταίος διατήρησε τις επιφυλάξεις του για την πολιτειακή αλλαγή μέχρι το 1932.                                                                                                                                                           to-emblima.blogspot.gr