Translate

Τετάρτη 5 Μαρτίου 2014

Η θαυμαστή τεχνολογία της αρχαιότητας

                                                                                                                       Όταν ο Λουκιανός (121-180 μ.Χ.) επισκέφθηκε την πόλη Ιεράπολις της σημερινής Συρίας, έμεινε έκθαμβος στη θέα του ναού της Ήρας. Ένας «φωτεινός πολύτιμος λίθος», ο οποίος τροφοδοτείτο από μια «μαγική» πηγή ενέργειας, έλουζε τον ιερό εσωτερικό χώρο του ναού με δυνατό φως. Αναφορές για τέτοιες θαυμαστές λυχνίες απαντούν συχνά σε αρχαία κείμενα. Ήταν απλώς προϊόντα της φαντασίας ανθρώπων, οι οποίοι έκαναν παράτολμες προβλέψεις των επιτευγμάτων του μέλλοντος; Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα οι μάγοι και οι επιστήμονες σε ανεπτυγμένους αρχαίους πολιτισμούς να κατείχαν εκπληκτικές γνώσεις. Για τους σύγχρονούς τους, όλα αυτά ανήκαν στη σφαίρα της μαγείας.                                                                                                                                                                                                          Αρχαία φωτιστικά σώματα                                                                        Στα βιβλία ιστορίας διαβάζουμε ότι ο Λουίτζι Γκαλβάνι (1737-1798) ανακάλυψε τον ηλεκτρισμό το 1791 και ότι ο Τόμας Έντισον (1847-1931) εφηύρε τον φωτιστικό ηλεκτρικό λαμπτήρα το 1871. Ωστόσο, φαίνεται πως ο ηλεκτρισμός ήταν γνωστός στους ανθρώπους τουλάχιστον 3.000 χρόνια πριν. Από την περίοδο της βασιλείας του Βυζαντινού αυτοκράτορα Ιουστινιανού Α' (527-565 μ.χ.) υπάρχει μια αναφορά, σύμφωνα με την οποία στην Αντιόχεια της Συρίας βρισκόταν μια λάμπα που φώτιζε αιώνια. Αναφέρεται επίσης ότι τον 7ο αι. π.Χ., ο μυθικός βασιλιάς της Ρώμης Πομπίλιος Νουμάς τοποθέτησε στον θόλο ενός ναού της πόλης μια λάμπα που έκαιγε αιώνια. Ένα τεχνητό δυνατό φως υπήρχε επίσης στον ναό της αρχαίας ρωμαϊκής θεότητας Μινέρβα, όπως αναφέρει ο ιστορικός Παυσανίας (2ος αι. μ.Χ.). Ο φιλόσοφος και άγιος της Δυτ. Καθολικής Εκκλησίας Αυγουστίνος (354-430 μ.Χ.), ένας άνθρωπος με ιδιαίτερο κριτικό πνεύμα, αναφέρει μια «μαγική λάμπα», η οποία υποτίθεται ότι φώτιζε διαρκώς σε έναν ανιμιστικό ναό της Ίσιδας. Ούτε ο αέρας ούτε η βροχή μπορούσαν να τη σβήσουν. Εκτός αυτού, για τον Βιργίλιο αναφέρεται ότι είχε στήσει έναν κίονα στο κέντρο της Ρώμης και ότι «είχε τοποθετήσει μια μεγάλη γυάλινη λάμπα, η οποία έκαιγε συνεχώς, χωρίς να σβήνει». Ενδιαφέρον παρουσιάζει ότι ο λαμπτήρας είχε ένα γυάλινο περίβλημα, ακριβώς όπως και οι σημερινοί.                                                                                          
 Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος (23-79 μ.χ.) ήταν από τους εξέχοντες Λατίνους λογίους. Στα 37 βιβλία που συνέγραψε σχετικά με τη φυσική ιστορία αναφέρει και την κατασκευή άθραυστου γυαλιού τον 1ο αι. π.χ.                                                                                                                                                                                                                 Το φως των Φαραώ                                                                             Όταν οι επισκέπτες της «Κοιλάδας των Βασιλέων», κοντά στο Λούξορ της Αιγύπτου, κατέρχονται στους τάφους των Αιγυπτίων Φαραώ, οι οποίοι βρίσκονται βαθιά στη γη, αναρωτιούνται συχνά πως είναι δυνατόν αυτοί οι σκοτεινοί διάδρομοι να είχαν διακοσμηθεί τόσο περίτεχνα με έγχρωμες ζωγραφιές. Οι ακτίνες του φωτός που ανακλώνται σε καθρέφτες, χάνονται στο βαθύ σκοτάδι. Καθώς στα θαυμάσια συστήματα των στοών δεν υπάρχουν σημάδια καπνιάς από πυρσούς, οι οποίοι θα μπορούσαν ενδεχομένως να είχαν χρησιμοποιηθεί για φωτισμό, οι αρχαιολόγοι καλούνται να απαντήσουν στο ερώτημα σχετικά με το πως μπόρεσαν να φιλοτεχνηθούν αυτά τα περίφημα έργα στα τοιχώματα πριν από 3.500 χρόνια και πλέον. Είχαν οι Φαραώ στη διάθεσή τους ηλεκτρικό φως; Ο φυσιοδίφης Ατανάζιους Κίρχερ (1602-1680) αναφέρεται σε μια αναμμένη λάμπα, η οποία είχε ανακαλυφθεί στην εποχή του στους υπόγειους θολωτούς χώρους της πρωτεύουσας της αρχαίας Αιγύπτου, της Μέμφιδος. Μπορούν αυτές οι διηγήσεις να αποδειχθούν με κάποιον τρόπο;                                                                                                                                                                             Υψηλή τεχνολογία πριν από χιλιάδες χρόνια                                            Ένα αποδεικτικό στοιχείο ίσως βρίσκεται σε έναν ναό της ύστερης δυναστικής περιόδου της Αιγύπτου, 60 χιλιόμετρα, βόρεια του Λούξορ. Στις υπόγειες κρυπτές του ναού της θεάς Αθώρ στην Ντέντερα οι οποίες κατασκευάστηκαν τρία επίπεδα κάτω από τη γη. βρίσκονται μοναδικά ανάγλυφα. Δίπλα σε ανθρώπινες μορφές, οι ιερείς της θεάς Αθώρ απεικόνισαν κωνικά σχήματα, τα οποία μοιάζουν με τεράστιους λαμπτήρες και στηρίζονται σε στήλες “ντζεντ, το ιερογλυφικό σύμβολο για τη «δύναμη». Γύρω από αυτά τα αντικείμενα ελίσσονται φίδια κυματοειδούς μορφής, τα οποία βγαίνουν από την κορυφή ενός άνθους λωτού.                                                                                     

Τον 20ό αι., ένας Αυστριακός επιστήμονας κατασκεύασε αυτόν τον λαμπτήρα, ο
οποίος υπήρχε στην αρχαία Αίγυπτο, όπως μπορεί κανείς να δει σε ένα ανάγλυφο σε
τοίχο του ναού της Αθώρ στην Ντέντερα. Αν και η συσκευή δεν έχει πολύ μεγάλη
απόδοσή, το φως που παράγει επαρκεί για τον φωτισμό των σκοτεινών διαδρόμων
του ναού.                                                                                                Θεϊκοί λαμπτήρες                                                                                        Ο Αυστριακός ηλεκτρολόγος μηχανικός Βάλτερ Γκαρν (γενν.1940) απέδειξε το 1980 ότι αυτές οι παραστάσεις πρέπει να ήταν απεικονίσεις πραγματικών λαμπτήρων. «Οι απεικονίσεις είναι εκπληκτικές», αναφέρει ο Γκαρν. «Οι στήλες “ντζεντ” είναι όμοιες με μονωτήρες υψηλής τάσης. Τα φίδια θα μπορούσαν να είναι ηλεκτρικοί σπινθήρες ή φωτεινές εκ φορτίσεις αερίου, οι οποίες παράγονταν από την υψηλή τάση από τις άκρες του άνθους του λωτού. Χωρίς στοιχειώδεις γνώσεις ηλεκτροτεχνίας, αυτό το σχέδιο δεν ήταν δυνατό να γίνει. 'Ολα αυτά δεν μπορεί να είναι απλώς συμπτώσεις». Ο επιστήμονας κατασκεύασε ένα πιστό αντίγραφο τής εικονιζόμενης συσκευής, ένα γυάλινο σώμα μήκους 40 εκατοστών, το άκρο του οποίου περιέχυσε με ρητίνη, και έβαλε στη μια πλευρά ένα ηλεκτρόδιο και στην άλλη μία μεταλλική ακίδα. Ο Γκαρν περιγράφει αυτό που συνέβη ως εξής: «Εάν δημιουργήσουμε κενό σε έναν λαμπτήρα, όπου βρίσκονται δυο μεταλλικά εξαρτήματα, προκαλείται εκφόρτιση ακόμα και σε χαμηλές τάσεις. Κάτω από πίεση 40 Torr δημιουργείται μια φωτεινή γραμμή από το ένα μεταλλικό εξάρτημα στο άλλο. Αν αφαιρεθεί περαιτέρω αέρας από τον λαμπτήρα, τότε η φωτεινή γραμμή πλαταίνει, ώσπου στο τέλος καλύπτει όλο το εσωτερικό του λαμπτήρα. Αυτό ανταποκρίνεται πλήρως στις απεικονίσεις που βρίσκονται στους υπόγειους διαδρόμους του ναού τής Αθώρ».

                                                                                                                Η μαγεία του φωτός                                                                       Μπορούμε εύκολα να φανταστούμε τι εντύπωση θα πρέπει να προκαλούσε ένας τέτοιος μηχανισμός στους πιστούς πριν από 2.000 χρόνια και πλέον, όταν η ιριδίζουσα λάμψη θα φαινόταν να κινείται σαν φίδι στο σκοτάδι της κρύπτης, εκπέμποντας μπλε φως και φωτίζοντας τους τοίχους. Εκεί, μεταξύ άλλων, βρισκόταν και μια προσωπογραφία του Θωθ, του θεού τής Σελήνης, τον οποίο θεωρούσαν επίσης προστάτη των ερευνητών. Σε έναν από τους πολλούς μύθους που υπάρχουν για τον Θωθ, ο θεός παρουσιάζεται να φτάνει στους ανθρώπους μέσα σε ένα άνθος λωτού από τον ουρανό, για να τους φέρει το «φως».

Ντετέκτιβ της επιστήμης                                                                       Στο μουσείο της Βαγδάτης στο Ιράκ φυλασσόταν μια ηλεκτρική μπαταρία. Ο Γερμανός αρχαιολόγος Βίλχελμ Κένιχ σημείωσε το 1938, στην αναφορά της ανασκαφής σε έναν παρθικό οικισμό, ότι ένα πήλινο δοχείο σε σχήμα βάζου, ύψους 14 εκατοστών, το οποίο είχε στο εσωτερικό του έναν κύλινδρο από χαλκό και μια σιδερένια ράβδο, έμοιαζε με γαλβανικό στοιχείο, δηλαδή με ηλεκτρικό στοιχείο με κάθοδο (χαλκός) και άνοδο (σίδηρος). Ο συντηρητής Ρολφ Σούλτε και ο αιγυπτιολόγος Άρνε Έγκεμπρεχτ του μουσείου Πελιτσέους στο Χιλντεσχάιμ της Γερμανίας, κατασκεύασαν μια πειραματική διάταξη, πιστό αντίγραφο του ευρήματος. Έπειτα χρησιμοποίησαν ξύδι ως ηλεκτρολύτη και η συσκευή έδωσε ρεύμα τάσης 0.5 Volt.
Το 1789, ο Ιταλός γιατρός και φυσιολόγος Λουίτζι Γκαλβάνι παρατήρησε ηλεκτρικές εκφορτίσεις κατά τη διάρκεια πειραμάτων που έκανε πάνω στους μυς του μηρού βατράχων. Αυτή η χαλκογραφία απεικονίζει πώς πρέπει να ήταν τότε ο θάλαμος όπου ο Γκαλβάνι διεξήγανε τα πειράματά του. Οι έρευνες του Γκαλβάνι προσέφεραν νέες γνώσεις και έδωσαν νέα ώθηση στον τομέα του ηλεκτρισμού. 
                                                                                                  Γυάλινα μυστικά                                                                              Πολλοί λαοί της αρχαιότητας γνώριζαν μεθόδους για την κατασκευή γυαλιού. Ήδη πριν από αρκετές χιλιετίες, οι Ινδοί οι Κινέζοι, και οι Ασσύριοι κατασκεύαζαν κάθε είδους γυαλί. Όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Γάιος Ιούλιος Καίσαρ Οκταβιανός Αύγουστος (63 π.χ. - 14 μ.χ.) κατέκτησε την Αίγυπτο το 31 π.χ., απαίτησε ένα μέρος από τον φόρο υποτέλειας να πληρώνεται σε γυαλί. Πως όμως μπορούσαν οι ιερείς της Αθώρ να αφαιρούν τον αέρα από το γυάλινο δοχείο, ώστε να δημιουργείται υποπίεση; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα βρίσκεται επίσης στον ναό της Αθώρ. Ακριβώς δίπλα στο αντικείμενο που έχει σχήμα λαμπτήρα, απεικονίζονται τέσσερις άντρες να ψεκάζουν νερό από έναν σωλήνα ή κάτι παρόμοιο. Αυτό παραδόξως μοιάζει με αντλία εκτόξευσης νερού, η οποία μπορεί να δημιουργήσει σχετικά μεγάλα κενά αέρος.                                                                                                                to-emblima.blogspot.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου