Η θεωρία που έχει επικρατήσει πλέον για την γένεση των των σεισμών είναι αυτή των τεκτονικών πλακών, η οποία λέει πως η γη χωρίζεται σε τεράστιες πλάκες στερεού φλοιού (αυτές που συγκροτούν τη λιθόσφαιρα) οι οποίες κινούνται πάνω στο μανδύα της γης (τη λιωμένη και πυρακτωμένη μάζα κάτω από τη λιθόσφαιρα και πάνω από τον πυρήνα του πλανήτη). Αυτές οι πλάκες λοιπόν κατά τη κίνησή τους, συγκρούονται μεταξύ τους και στα σημεία που συγκρούονται δημιουργούνται ρήγματα τα οποία έχουν σαν συνέπειες τους σεισμούς. Η πλάκα της Ευρώπης πάνω στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα κινείται κατά 4 εκατοστά το χρόνο προς την Αφρική η οποία κινείται επίσης κατά 1 εκατοστό προς την Ευρώπη. Έτσι σε 5 εκατομμύρια χρόνια αν αυτή η κίνηση συνεχιστεί σταθερά, είναι πιθανόν να πηγαίνετε στη Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου με το τραίνο! Τα τελευταία χρόνια έχουν χαρτογραφηθεί τα μεγαλύτερα και ενεργά ρήγματα παγκοσμίως και οι σεισμολόγοι προσπαθούν να βρουν κάποιο μαθηματικό συσχετισμό ανάμεσα στα μεγέθη των ρηγμάτων και τους σεισμούς που προκαλούν. Και οι Έλληνες σεισμολόγοι έχουν καταφέρει να καταλήξουν σε κάποιους συσχετισμούς, βασισμένοι στους πρόσφατους αλλά και παλαιότερους σεισμούς που γίνονται στον ελλαδικό χώρο. Βλέπετε η χώρα μας έχει το "προνόμιο" να είναι η πλέον σεισμογενής περιοχή της ευρύτερης Ευρασίας. Και αυτό σημαίνει πως σε μια γεωγραφική περιοχή από το Γιβραλτάρ μέχρι την Κίνα και από τον βόρειο μέχρι το νότιο πόλο, η περιοχή της Ελλάδας είναι η πλέον σεισμογενής! Εντυπωσιακό βέβαια όσο και τρομακτικό. Χωρίς να έχουν καταλήξει σε οριστικό συσχετισμό φαίνεται πως τα ρήγματα μεγέθους 200 χιλιομέτρων είναι ικανά να προκαλέσουν σεισμούς μεγέθους 8 Ρίχτερ, ενώ εκείνα των 120 χιλιομέτρων (όπως αυτό που βρίσκεται κοντά στην Κωνσταντινούπολη) μπορεί να φτάσει τα 7.5 Ρίχτερ. Αν ενδιαφέρεστε για τον ελληνικό χώρο μπορούμε να πούμε πως ο μεγαλύτερος σεισμός που μπορεί να σημειωθεί είναι των 8 Ρίχτερ. Αν αυτό δεν σας φαίνεται καθόλου παρήγορο να προσθέσουμε πως ευτυχώς μόνο 2 τέτοιου μεγέθους σεισμοί φαίνεται να έχουν σημειωθεί στην περιοχή μας τα τελευταία 2000 χρόνια και μάλιστα ο ένας είχε απόσταση 1000 χρόνων από τον άλλο. Μάλιστα ο ένας από τους δυο αυτούς σεισμούς που σημειώθηκε στη νότια Κρήτη αποδείχθηκε κατά προσέγγιση πως ήταν 8 Ρίχτερ από την ανύψωση του εδάφους του ρωμαϊκού λιμανιού, που υπήρχε εκεί, κατά δεκάδες μέτρα με την πάροδο του χρόνου.
Μια ανύψωση που οφείλεται στη βύθιση της αφρικανικής πλάκας κάτω από την ευρωπαϊκή αντίστοιχή της. Τα τελευταία χρόνια πάντως η συχνότητα εμφάνισης μεγάλων σεισμών στον ελληνικό χώρο έχει αυξηθεί, γεγονός που έχει κάνει τους Έλληνες σεισμολόγους ακόμα πιο προσεχτικούς για τα γεγονότα αυτά. Αν αναρωτιέστε πάντως ποιος είναι ο μεγαλύτερος σεισμός που μπορεί να υπάρξει στον πλανήτη, υπάρχει και αυτή η απάντηση. Μέχρι πριν μερικά χρόνια υπήρχε η αντίληψη ότι ο μεγαλύτερος σεισμός που μπορεί να γίνει είναι της τάξης των 8.5 Ρίχτερ, αλλά αυτή η άποψη έχει ανατραπεί και πιστεύεται ότι μπορεί να συμβεί σεισμός μέχρι και της τάξεως των 9 Ρίχτερ. Και αν η διαφορά του μισού βαθμού δεν είναι σημαντική, σκεφτείτε πως κάθε 0,1 της κλίμακας Ρίχτερ σημαίνει πως έχουμε σεισμό 10 φορές ισχυρότερο από εκείνον στον προηγούμενο βαθμό! Μεγαλύτεροι σεισμοί από 9 Ρίχτερ δεν είναι δυνατόν να συμβούν στη Γη σύμφωνα με τους σεισμολόγους, με βάση τα γεωλογικά δεδομένα και το μέγεθος του πλανήτη. Μεγαλύτεροι σεισμοί μπορούν να συμβούν σε μεγαλύτερους πλανήτες. Τι ακριβώς όμως μετράει η κλίμακα Ρίχτερ; Μετράει την δύναμη/ένταση του σεισμού, την ενέργεια που απελευθερώνεται από το ρήγμα που προκάλεσε το σεισμό. Η δύναμη αυτή απελευθερώνεται θεωρητικά ίσα προς όλες τις κατευθύνσεις και αυτό σημαίνει πως διαφορετικά σεισμολογικά εργαστήρια σε ολόκληρο τον κόσμο μπορούν να καταγράψουν την ένταση του σεισμού με σχετικές μικρές αποκλίσεις. Αυτές οι αποκλίσεις που είναι συχνές, οφείλονται σε γεωλογικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη μετάδοση της ενέργειας του σεισμού. Πέρα από την ένταση του σεισμού έχουμε κι άλλα χαρακτηριστικά, όπως είναι το επίκεντρο και το βάθος του. Επίκεντρο είναι το ακριβές σημείο του ρήγματος όπου εκπέμπεται το μεγαλύτερο μέρος ενέργειας του σεισμού ενώ το βάθος των σεισμών παίζει σημαντικό ρόλο στην τελική καταστροφικότητά του. 
Σεισμοί μεγάλου βάθους είναι κατά κανόνα λιγότερο καταστροφικοί από τους επιφανειακούς σεισμούς. Το μεγαλύτερο βάθος όπου μπορεί να εκδηλωθεί σεισμός είναι περίπου 700 χιλιόμετρα, ενώ δυστυχώς και πάλι για τον ελληνικό χώρο, οι περισσότεροι σεισμοί που γίνονται εδώ είναι σχετικά επιφανειακοί. Εκτός από την κλίμακα Ρίχτερ υπάρχει και η κλίμακα Μερκάλι η οποία δε μετράει την ένταση του σεισμού αλλά τα αποτελέσματα του σε καταστροφές. Η σύγχρονη σεισμολογία (η οποία όπως θα έχετε καταλάβει ήδη πως λόγω ιδιαίτερων συνθηκών είναι εξαιρετικά ανεπτυγμένη στην Ελλάδα) προσπαθεί με διάφορους τρόπους να κάνει από τη μια μακροχρόνια πρόβλεψη της εμφάνισης σεισμών και από την άλλη να βοηθήσει στην κατασκευή πιο ικανών κτιρίων για να αντιστέκονται στη σεισμική δραστηριότητα. Τα τελευταία χρόνια πρέπει να παραδεχτούμε πως υπάρχουν κάποιες επιτυχίες, όχι στην πρόβλεψη των σεισμών, αλλά στη μακροχρόνια πρόγνωσή τους. Εδώ και 20 χρόνια επίσης η γνωστή ομάδα ΒΑΝ προσπαθεί να εκμεταλλευτεί αυτό που ονομάζουμε,"πρόδρομα σύνδρομα" της εμφάνισης των σεισμών, όπως είναι μεταξύ άλλων και οι αλλαγές στα ηλεκτρομαγνητικά πεδία που εμφανίζονται πριν την εκδήλωση των σεισμών. Στα πρόδρομα φαινόμενα της εμφάνισης του σεισμού περιλαμβάνονται επίσης και οι αλλαγές στη συμπεριφορά των ζώων (τα φίδια που φεύγουν από τις φωλιές τους και τα ποντίκια που εξαφανίζονται, μεταξύ άλλων) αλλά και κάποια γεωλογικά φαινόμενα όπως η εμφάνιση ποσοτήτων τοξικών ουσιών, τα οποία όλα είναι υπό μελέτη από διάφορους κλάδους της σεισμολογίας http://to-emblima.blogspot.gr/
Σεισμοί μεγάλου βάθους είναι κατά κανόνα λιγότερο καταστροφικοί από τους επιφανειακούς σεισμούς. Το μεγαλύτερο βάθος όπου μπορεί να εκδηλωθεί σεισμός είναι περίπου 700 χιλιόμετρα, ενώ δυστυχώς και πάλι για τον ελληνικό χώρο, οι περισσότεροι σεισμοί που γίνονται εδώ είναι σχετικά επιφανειακοί. Εκτός από την κλίμακα Ρίχτερ υπάρχει και η κλίμακα Μερκάλι η οποία δε μετράει την ένταση του σεισμού αλλά τα αποτελέσματα του σε καταστροφές. Η σύγχρονη σεισμολογία (η οποία όπως θα έχετε καταλάβει ήδη πως λόγω ιδιαίτερων συνθηκών είναι εξαιρετικά ανεπτυγμένη στην Ελλάδα) προσπαθεί με διάφορους τρόπους να κάνει από τη μια μακροχρόνια πρόβλεψη της εμφάνισης σεισμών και από την άλλη να βοηθήσει στην κατασκευή πιο ικανών κτιρίων για να αντιστέκονται στη σεισμική δραστηριότητα. Τα τελευταία χρόνια πρέπει να παραδεχτούμε πως υπάρχουν κάποιες επιτυχίες, όχι στην πρόβλεψη των σεισμών, αλλά στη μακροχρόνια πρόγνωσή τους. Εδώ και 20 χρόνια επίσης η γνωστή ομάδα ΒΑΝ προσπαθεί να εκμεταλλευτεί αυτό που ονομάζουμε,"πρόδρομα σύνδρομα" της εμφάνισης των σεισμών, όπως είναι μεταξύ άλλων και οι αλλαγές στα ηλεκτρομαγνητικά πεδία που εμφανίζονται πριν την εκδήλωση των σεισμών. Στα πρόδρομα φαινόμενα της εμφάνισης του σεισμού περιλαμβάνονται επίσης και οι αλλαγές στη συμπεριφορά των ζώων (τα φίδια που φεύγουν από τις φωλιές τους και τα ποντίκια που εξαφανίζονται, μεταξύ άλλων) αλλά και κάποια γεωλογικά φαινόμενα όπως η εμφάνιση ποσοτήτων τοξικών ουσιών, τα οποία όλα είναι υπό μελέτη από διάφορους κλάδους της σεισμολογίας http://to-emblima.blogspot.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου