Τα μυστικά των γραφών

Πριν από περίπου 6.000 χρόνια ο άνθρωπος εφηύρε τη γραφή που του επέτρεπε να αποθηκεύει τη γνώση. Από τη στιγμή εκείνη ξεδιπλώθηκαν μπροστά του πολλές δυνατότητες αναπαραγωγής.
Αρχικά μέσα από σημάδια χαραγμένα πάνω σε μικρούς πήλινους πίνακες και μέσα από σύμβολα πάνω σε πέτρες και αργότερα μέσα από γράμματα σε βιβλία, οι συγγραφείς επικοινωνούν εδώ και χιλιετίες τόσο με τους σύγχρονους τους όσο και με τις επόμενες γενιές.
Ο άνθρωπος που γνώριζε να γράφει και να διαβάζει μπόρεσε να υπερνικήσει τον χρόνο, καθώς οι γνώσεις και η φαντασία προηγούμενων εποχών ήταν πια προσιτές. Οι γραφείς θεωρούνταν μάγοι, οι οποίοι μπορούσαν να διατηρήσουν στην αιωνιότητα τον λόγο. Και κάτι που είχε ακόμη μεγαλύτερη σημασία: μπορούσαν να μεταφέρουν στους σύγχρονούς τους αλλά και στις ερχόμενες γενιές τον λόγο του θεού. Τα γράμματα έγιναν για τους ανθρώπους ιερά σύμβολα, καθώς έμοιαζαν να εκπέμπουν μια μαγική αύρα. Σε μερικούς, μάλιστα, πολιτισμούς τα γράμματα θεωρούνταν ζωντανές οντότητες, οι οποίες μπορούσαν να φέρουν αναλόγως ευτυχία ή δυστυχία.

Στο όρος Σίνα, ο Θεός αποκάλυψε στον Μωυσή τις Δέκα Εντολές. Τα δάχτυλα του Θεού έγραψαν με εβραϊκά γράμματα στην πέτρα τα μηνύματα για τον μελλοντικό κόσμο. Έκτοτε, αποδίδεται στα εβραϊκά γράμματα μια ιδιαίτερη μυστικιστική αύρα και σημασία. Στη φωτογραφία, πίνακας του Λούκας Κράναχ, που χρονολογείται στο 1516.

                                                                                                              Θεϊκές λέξεις Οι Έλληνες ήταν εκείνοι που ονόμασαν ιερογλυφικά (γράμματα δηλαδή, ιερά, χαραγμένα ή σκαλισμένα) τα άγνωστα σημάδια, τα οποία βρήκαν σε ερείπια αρχαίων ναών. Η γραφή ήταν ιερή, γιατί μόνον οι μορφωμένοι ιερείς μπορούσαν να τη διαβάσουν. '0ταν οι Αιγύπτιοι, περί το 3000 π.Χ., εφηύραν ένα από τα αρχαιότερα συστήματα γραφής, επινόησαν αρχικά περίπου 700 εικόνες-σύμβολα, «θεϊκές λέξεις», οι οποίες όμως, δεν μετέδιδαν μόνο πληροφορίες. Ακόμα και η διάταξη και η μορφή τους είχε σημασία, καθώς οι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι το εικονιζόμενο αντικείμενο μπορούσε με μαγεία να ζωντανέψει. Το ιερογλυφικό για παράδειγμα, για τον φθόγγο «Μ» ήταν μια κουκουβάγια. Υπήρχε λοιπόν η πεποίθηση, ότι αυτό το σημάδι μπορούσε όντως να μεταμορφωθεί σε πουλί και να πετάξει μακριά από τον τοίχο. στον οποίο ήταν σχεδιασμένο. Η μαγική φύση των ιερογλυφικών οδήγησε σε μια παράξενη πρακτική διαμόρφωσης της γραφής. Ένα παράδειγμα είναι ο ταφικός θάλαμος της πριγκίπισσας Νεφερουπτά, κόρης του Φαραώ Αμενεμχέτ Γ'. Στη σαρκοφάγο της, όλα τα σημάδια ζώων της επιγραφής σμιλεύτηκαν ακρωτηριασμένα. Η κερασφόρος οχιά δεν είχε ουρά, ενώ από τις κουκουβάγιες έλειπαν τα πόδια. Με αυτόν τον τρόπο οι ιερείς προσπάθησαν να αποφύγουν το ενδεχόμενο να «αποδράσουν» τα ζώα από την επιγραφή, γιατί έτσι το κείμενο θα έχανε τη μαγική του δύναμη.                                                                                                    Το θεϊκό βιβλίο Οι Αιγύπτιοι ενταφίαζαν τούς νεκρούς γραφείς μαζί με τα εργαλεία της γραφής, γιατί η κατοχή τούς υποτίθεται πως θα ξεκλείδωνε στον άλλο κόσμο κάθε μαγικό μυστικό του βιβλίου, πού είχε γράψει ο θεός Θωθ, ο οποίος, σύμφωνα με την παράδοση, είχε χαρίσει στον άνθρωπο τα ιερογλυφικά. Με τον τρόπο αυτό έκλεινε ο κύκλος: ο άνθρωπος μέσω των θεών είχε γίνει ο κυρίαρχος τού μαγικού-μεταφυσικού λόγου, αλλά τα τελευταία μυστήρια της γραφής θα παρέμεναν στο υπερπέραν.                                                                                  

Το άλεφ, το πρώτο γράμμα του εβραϊκού αλφαβήτου, θεωρείται πνευματική προέλευση όλων των γραμμάτων και αντιστοιχεί μόνο στο άφωνο άνοιγμα του στόματος, στη σιωπή. Δεν προφέρεται δηλαδή ποτέ.                                                                                                                                                                                             Η μαγεία του λόγου                                                  Η ιδέα της μυστικής δύναμης των γραμμάτων συναντάται σε πολλούς πολιτισμούς. Σε ελληνικές μεταφράσεις της «Βίβλου» ο Θεός χαρακτηρίζεται ως «το Άλφα και το ωμὲγα», επειδή το Άλφα είναι το πρώτο και το ωμέγα το τελευταίο γραμμα τού αλφαβήτου. Έτσι, όλα τα άλλα γράμματα περικλείονται μέσα τους και κατά συνέπεια και όλες οι λέξεις, τα πράγματα και οι ιδέες πού αυτά δημιουργούν. Το «Σεφέρ Γεζιράχ» («Βιβλίο της Δημιουργίας», περίπου 700 π.Χ.), το μόνο εβραϊκό βιβλίο μυστικιστικής παράδοσης, ασχολείται με τις πνευματικές δυνάμεις τού αλφαβήτου και ισχυρίζεται ότι «κάθε γράμμα είναι σαν μια δύναμη συνδεδεμένη με τις ιδέες τού σύμπαντος».   

                                              Αυτά τα λεπτά φύλλα
χαλκού αποτελούν έναν
κατάλογο των κρυμμένων
θησαυρών ή ίσως ακόμα
και του θησαυρού τού
ναού των Εσσαίων.
                                                                                                                                                                                                  Αυτή η σκέψη έγινε η βάση της «μαγείας του λόγου», έτσι όπως την εξάσκησε ο Αγκρίπα φον Νετεσχάιμ (1486-1535). Ο Γερμανός αλχημιστής ήταν της γνώμης πως όλα τα γράμματα «βρίσκονται σε συμφωνία με τα θεϊκά σώματα και τις θεϊκές δυνάμεις». Ο ίδιος θεωρούσε ότι τα γράμματα του εβραϊκού αλφαβήτου ήταν τα ιερότερα γράμματα. καθώς υποτίθεται ότι από τη μορφή τους και μόνο μπορούσαν να απελευθερώσουν τις δυνάμεις των πραγμάτων που περιέγραφαν.                                                                                                                                                                      Τελετουργίες και μαντείες Οι Σουμέριοι απέδιδαν ήδη παρόμοια μαγική-θρησκευτική επίδραση στα 2.000 γράμματα του αλφαβήτου τους. Όταν επινόησαν πριν από 6.000 χρόνια το αρχαιότερο σύστημα γραφής του κόσμου, χρησιμοποίησαν τα στοιχεία, για να μπορούν να επικοινωνούν απ' ευθείας με τους Θεούς τους, τους οποίους καλούσαν με καθαγιασμένα κείμενα. Οι Μάγια στην κεντρική Αμερική, ο πολιτισμός των οποίων έφτασε στο ζενίθ του μεταξύ του 600 και του 800 μ.χ., φαίνεται πως χρησιμοποιούσαν κι αυτοί σε μια πρώτη φάση ιερογλυφικά για την επικοινωνία με το υπερπέραν. Στη σκοτεινή σπηλιά Ντζουνίχ στη Γουατεμάλα φιλοτέχνησαν στήλες σημείων στους τοίχους, για να προσδώσουν στις μυστικότερες τελετουργίες τους δύναμη και μαγεία. Οι Κινέζοι χρησιμοποιούσαν ήδη για προφητείες περί το 1600 π.Χ. στοιχεία, τα οποία σχημάτιζαν με φωτιά πάνω σε οστά. Οι ρωγμές που είχε προκαλέσει η φωτιά υποτίθεται ότι «είχαν γίνει από τους θεους» και από εκεί οι Κινέζοι διάβαζαν το μέλλον.                                                                                                                                                                Η γοητεία των στοιχείων  Η πίστη στη δύναμη της γραφής διατηρήθηκε με πολλούς τρόπους μέχρι σήμερα. Οι Εβραίοι για παράδειγμα, γράφουν τις παρακλήσεις τους πάνω σε σημειώματα, τα οποία τοποθετούν στις ρωγμές του Τείχους των Δακρύων στην Ιερουσαλήμ, ώστε να μπορέσει ο Θεός να τα διαβάσει. Ονόματα χαραγμένα σε δαχτυλίδια ή σε μενταγιόν λειτουργούν ως φυλαχτά της πίστης των αγαπημένων προσώπων. Σε πολλές ασιατικές χώρες χαρίζονται για το νέο έτος ωροσκόπια, γραμμένα πάνω σε μικρά σημειώματα, ενώ ερευνητές της «Βίβλου». όπως ο Ισραηλινός καθηγητής Έλι Ριπς, υποθέτουν την ύπαρξη ενός μυστικού θεϊκού κωδικού μέσα στη «Βίβλο», ο οποίος ενδεχομένως μπορεί να αποκωδικοποιηθεί με ηλεκτρονικούς υπολογιστές και να αποκαλύψει το μέλλον. Η μαγεία, που δήθεν προκαλούν τα στοιχεία, μοιάζει να μην εκεί χάσει τίποτα από τη γοητεία της ακόμα και στον αιώνα του Διαδικτύου.

Η μεγαλοφυής εφεύρεση της γραφής
Η γραφή αποτελεί το θεμελιώδες σύστημα πληροφοριών μιας σύγχρονης κοινωνίας. Παραμένει όμως άγνωστο σε ποιον οφείλουμε τη μεγαλοφυή ιδέα να αναλύσει γύρω στο 1400 π.χ. τους φθόγγους μιας γλώσσας, έτσι ώστε αυτοί να μπορούν να αποδοθούν με γράμματα του αλφαβήτου. Ο ανθρωπολόγος Ιβάν Ίλιτς υποστήριξε ότι στον βόριο κλάδο της σημιτικής γλώσσας, το αλφάβητο από την πρώτη στιγμή της εμφάνισής του απεικονίζει με τέτοια πληρότητα τους «φθόγγους που ακούγονται μέσα στο σύμπαν», ώστε μόνο από έναν θα μπορούσε να εφευρεθεί. Μέσω της δυνατότητας χρησιμοποίησης ενός φωνητικού τρόπου γραφής, οι Ισραηλίτες από το σημείο εκείνο και έπειτα ξεπέρασαν τον αιγυπτιακό πολιτισμό σε πνευματικό επίπεδο. Πλέον, όχι μόνο οι μάγοι-ιερείς αλλά κάθε ένας θα μπορούσε μελλοντικά να μετατρέψει τον προφορικό λόγο σε γραπτό κείμενο.

Η μαγεία των ρούνων
Και οι αρχαίοι Γερμανοί στη βόρια Ευρώπη προσέδιδαν μαγική δύναμη στα στοιχεία της γραφής τους. Τα ρουνικά αλφάβητα εμφανίστηκαν τον 20 αι μ.χ. και οι χαρακτήρες τους, οι λεγόμενοι ρούνοι (rune=μυστικό), δεν ήταν απλώς γράμματα αλλά είχαν και λατρευτικό-μαγικό χαρακτήρα.Υπήρχαν δηλαδή, ρούνοι για κατάρες, για ξόρκια και για προφητείες. Η σμίλευση των ρούνων πάνω σε ραβδία θεωρείτο λατρευτική αποκρυφιστική τέχνη, η οποία συνοδευόταν συχνά από τύπους λέξεων, όπως (=άμυνα, προστασία). Ακόμη και η σειρά των 24 στοιχείων του ρουνικού αλφαβήτου είχε σημασία, ωστόσο δεν γνωρίζουμε ποια ακριβώς. Οι αρχαίοι Γερμανοί πίστευαν πως οι θεοί τους γνώριζαν πολύ καλά τη διδασκαλία και τη μαγεία των ρούνων και μέσω αυτής μπορούσαν να πραγματοποιήσουν ισχυρές μαγείες.

               Οι Δέκα Εντολές ενέπνευσαν καλλιτέχνες σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο πίνακας αυτός, αγνώστου ζωγράφου, δημιουργήθηκε περίπου το 1600 στην Ολλανδία. Οι πίνακες περιέχουν τις Δέκα Εντολές στα φλαμανδικά. Ο Δεκάλογος έλεγε: «Ενώ ειμί Κύριος ο Θεός σου, όστις εξήναγόν σε εξ οίκου δουλείας, ουκ έσονται σοι θεοί έτεροι πλην εμού. Ου ποιήσεις σε αυτὡ είδωλον. Ου λείψει το όνομα Κυρίου του Θεού σου επί ματαίω. Μνήσθητι την ημέραν των Σαββάτων αγιὰζειν αυτην. Τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου. Ου φονεύσεις, Ου μοιχεύσεις, Ου κλέψεις, Ου ψευδομαρτυρήσεις κατά του πλησίον σου μαρτυρίαςν ψευδή. Ουκ επιθυμήσεις τη γυναίκα, την οικίαν, τον αγρόν κλπ. του πλησίον σου».                 to-emblima.blogspot.gr